عفو و بخشش و فضیلت آن

ضد انتقام کشیدن عفو و بخشش است، و آیات و اخبار در مدح و حسن آن ازحد و حصر متجاوز است.

خداوند عالم مى‏فرماید: خذ العفو و امر بالعرف‏

یعنى: طریقه عفو و بخشش رانگهدار و امر به معروف کن‏.

و نیز فرموده است: و لیعفوا و لیصفحوا

یعنى: باید عفو و گذشت نمایند.

و نیز فرموده است: و ان تعفوا اقرب للتقوى‏

یعنى: اگر عفو نمائید به تقوى وپرهیزکارى نزدیکتر است‏

حضرت پیغمبر - صلى الله علیه و آله - فرمودند: «به خدائى که جان من در قبضه‏قدرت اوست که سه چیز است اگر از من قسم خواهند بر آنها قسم مى‏خورم: یکى آنکه: صدقه دادن از مال هیچ کم نکند. دوم آنکه: هیچ کس از ظلمى که به او شده عفو نمى‏کند از براى خدا مگر اینکه خداعزت او را در روز قیامت زیاد مى‏فرماید.  سیم اینکه: هیچ کس نیست‏یک درى از سئوال بر خود نگشاید مگر اینکه یک درى‏از فقر و احتیاج بر او گشوده مى‏شود. و نیز از آن حضرت مروى است که: «عفو و گذشت زیاد نمى‏کند مگر عزت را پس‏گذشت کنید تا خدا شما را عزیز گرداند. و آن جناب به عقبه فرمودند که: «مى‏خواهى ترا خبر دهم به افضل اخلاق اهل دنیاو آخرت؟ نزدیکى کن به هر که از تو دورى کند. و بخشش کن به کسى که ترا محروم‏سازد.و گذشت کن از آن کسى که به تو ظلم نماید. مروى است که: «موسى - علیه السلام - عرض کرد که: پروردگارا کدام یک از بندگان‏تو نزد تو عزیزترند؟ فرمود: آنکه در وقت قدرت و توانائى عفو نماید. و حضرت سید الساجدین - علیه السلام - فرمودند که: «در روز قیامت‏خداى - تعالى - اولین و آخرین را در بلندى جمع مى‏کند، سپس منادى ندا مى‏کند که کجایند اهل‏فضل؟ پس طایفه‏اى بر مى‏خیزند.ملائکه گویند که: چه چیز است فضل شما؟ گویندتوسل مى‏جستیم به هر که از ما دورى مى‏کرد.و عطا مى‏کردیم به هر که ما را محروم‏مى‏ساخت.و گذشت مى‏کردیم از هر که به ما ظلم مى‏نمود.ملائکه گویند: راست گفتیدکه اهل فضل‏اید، داخل بهشت‏شوید . و حضرت امام محمد باقر - علیه السلام - فرمودند که: «پشیمانى بر عفو بهتر وآسان‏تر است از پشیمانى بر انتقام و عقوبت‏.  و همین قدر فضل و شرافت از براى عفو و گذشت کافى است که از نیکوترین صفات‏پروردگار است، و در مقام ثنا و ستایش او را به این صفت جمیله یاد مى‏کنند.حضرت‏امام زین العابدین - علیه السلام - در مناجات خود مى‏گوید: «انت الذى سمیت نفسک‏بالعفو فاعف عنى‏» یعنى: «توئى که خود را به عفو و گذشت نام برده‏اى پس در گذر از من‏.