نصایح پیامبر به قیس عاصم

نصایح پیامبر  به قیس عاصم

قیس بن عاصم که از اصحاب رسول خدا صلى اللّه علیه و آله است نقل کرده که روزى با گروهى از بنى تمیم  خدمت پیغمبر اکرم صلى اللّه علیه و آله شرفیاب شدم ، گفتم : یا رسول اللّه ! ما در صحرا زندگى مى کنیم و از حضور شما کمتر بهره مند مى گردیم ما را موعظه فرمایید. رسول اکرم نصایح سودمندى فرمود، و از آن جمله چنین فرمود:براى تو به ناچار همنشینى خواهد بود که هرگز از تو جدا نمى گردد؛ با تو دفن مى گردد در حالى که تو مرده اى و او زنده است . همنشین تو اگر شریف باشد تو را به دامان حوادث مى سپارد. آنگاه آن همنشین با تو محشور مى گردد و در رستاخیز با تو برانگیخته مى شود و تو مسؤ ول آن خواهى بود. پس دقت کن که همنشینى که انتخاب مى کنى نیک باشد؛ زیرا اگر او نیک باشد مایه انس تو خواهد بود و در غیر این صورت موجب وحشت تو مى گردد. آن همنشن ، کردار تو است .قیس بن عاصم عرض کرد که اندرزهاى شما به صورت اشعارى درآورده شود تا آن را حفظ و ذخیره کنم ، موجب افتخار ما باشد. رسول اکرم صلى اللّه علیه و آله دستور فرمود کسى به دنبال حسان بن ثابت برود؛ ولى قبل از اینکه حسان بیاید قیس خودش که از سخنان رسول اکرم به هیجان آمده بود، نصایح رسول خدا را به صورت شعر درآورد و به حضرت عرضه داشت . اشعار این است :

تخیَّر خلیطا من فعالک اِنَّما

قرینُ اْلفتى فتى القبرِ ما کان یفعل

و لابدُّ بعد الموتِ من انْ تُعِدَّه

لیومٍ ینادى المرءُ فیهِ فَیقبلُ

فاِن کنتَ مشغولاً بشى ءٍ فلا تکن

بغیر الَّذى یرضى به اللّهُ تَشغُل

فل یصحب الانسان من بعد موتهِ

و من قبله الاّ الّذى کان یفعلُ

الا اِنَّما الانسانُ ضیفٌ لاَهلِهِ

یُقیمُ قلیلا فیهم ثُمَّ یرحَلُ

از کردار خویشین ، دوست براى خود برگزین که رفیق آدمى در گور (برزخ ) همان اعمال  او مى باشد.به ناچار باید همنشین خود را براى روز رستاخیز انتخاب کنى و آماده سازى .پس اگر به چیزى سرگرم مى شوى مراقب باشد که جز به آنچه خدا مى پسندد نباشد.زیرا آدمى پس از مرگ جز با کردار خویش قرین نمى گردد.همانا آدمى در خانواده خود مهمانى بیش نیست که اندکى در میان ایشان درنگ و سپس کوچ مى کند.